From 951d025af13516be1dd182b8d0798a78bf93b33c Mon Sep 17 00:00:00 2001
From: fernandovilarino <fernando@cvc.uab.es>
Date: Sat, 3 May 2025 19:07:35 +0200
Subject: [PATCH] runtime(tutor): Add Galician language versions of tutor1 and
tutor2
Both latin-1 and utf-8 versions are included.
closes: #17245
Signed-off-by: fernandovilarino <fernando@cvc.uab.es>
Signed-off-by: Christian Brabandt <cb@256bit.org>
---
runtime/tutor/tutor1.gl | 1048 ++++++++++++++++++++++++++++++++
runtime/tutor/tutor1.gl.utf-8 | 1049 +++++++++++++++++++++++++++++++++
runtime/tutor/tutor2.gl | 215 +++++++
runtime/tutor/tutor2.gl.utf-8 | 215 +++++++
4 files changed, 2527 insertions(+)
create mode 100644 runtime/tutor/tutor1.gl
create mode 100644 runtime/tutor/tutor1.gl.utf-8
create mode 100644 runtime/tutor/tutor2.gl
create mode 100644 runtime/tutor/tutor2.gl.utf-8
diff --git a/runtime/tutor/tutor1.gl b/runtime/tutor/tutor1.gl
new file mode 100644
index 0000000000..8816d34193
--- /dev/null
+++ b/runtime/tutor/tutor1.gl
@@ -0,0 +1,1048 @@
+===============================================================================
+= B e n v i d o a o t u t o r d o V I M - Versi�n 1.7 =
+===============================================================================
+
+
+ Vim � un editor moi potente que disp�n de moitos comandos, demasiados
+ para ser explicados nun tutor coma este. Este tutor est� dese�ado
+ para describir comandos dabondo para que vostede sexa capaz de
+ aprender f�cilmente a usa-lo Vim como un editor de prop�sito xeral.
+
+ O tempo necesario para completa-lo tutor � aproximadamente de 30
+ minutos, dependendo de canto tempo se adique � experimentaci�n.
+
+ Os comandos destas lecci�ns modificar�n o texto. Faga unha copia deste
+ ficheiro para practicar (con �vimtutor�, isto xa � unha copia).
+
+ � importante lembrar que este tutor est� pensado para ensinar coa
+ pr�ctica. Isto significa que c�mpre executa-los comandos para
+ aprendelos axeitadamente. Se �nicamente le o texto, esquecer�nselle
+ os comandos!
+
+ Agora, aseg�rese de que a tecla de bloqueo de mai�sculas NON est�
+ activada e prema a tecla j para move-lo cursor, de xeito que o texto
+ da Lecci�n 1.1.1 abranga completamente a pantalla.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.1.1: MOVE-LO CURSOR
+
+
+ ** Para move-lo cursor, prema as teclas h,j,k,l do xeito indicado. **
+ ^
+ k Indicaci�n: A tecla h est� � esquerda, e m�veo � esquerda.
+ < h l > A tecla l est� � dereita, e m�veo � dereita.
+ j A tecla j semella unha frecha e apunta
+ v cara a embaixo.
+
+ 1. Mova o cursor pola pantalla ata que sinta comodidade facendo a acci�n.
+
+ 2. Mante�a premida a tecla j ata que se repita autom�ticamente.
+ Agora xa sabe como chegar � lecci�n seguinte.
+
+ 3. Utilizando a tecla abaixo, vaia � lecci�n 1.1.2.
+
+NOTA: Se alguna vez non est� seguro sobre algo que tecleara, prema <ESC>
+ para situarse no modo Normal. Logo, volva a teclear a orde que desexaba.
+
+NOTA: As teclas de movemento do cursor tam�n funcionan. Pero usando hjkl
+ poder� moverse moito m�is r�pido unha vez que se acostume.
+ De verdade!
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.1.2: SA�R DO VIM
+
+
+NOTA: Antes de executar alg�n dos seguintes pasos, lea primeiro a lecci�n
+ enteira!!
+
+ 1. Prema a tecla <ESC> (para asegurarse de que est� no modo Normal).
+
+ 2. Escriba: :q! <INTRO>
+ Isto provoca a sa�da do editor REXEITANDO calquer cambio que fora feito.
+
+ 3. Regrese eiqu� executando o comando que o trouxo a este tutor.
+ Este puido ser: vimtutor <INTRO>
+
+ 4. Se memorizou estes pasos, e se sinte con confianza, execute os
+ pasos do 1 ao 3 para sa�r e volver a entrar ao editor.
+
+NOTA: :q! <INTRO> descarta cualquer cambio que realizara.
+ En pr�ximas lecci�ns, aprender� como garda-los cambios nun arquivo.
+
+ 5. Mova o cursor ata a Lecci�n 1.1.3.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.1.3: EDITAR TEXTO - BORRAR
+
+
+ ** Prema x para elimina-lo car�cter baixo o cursor. **
+
+ 1. Mova o cursor � li�a de embaixo sinalada con --->.
+
+ 2. Para corrixi-los erros, mova o cursor ata que estea sobre o
+ car�cter que vai ser borrado.
+
+ 3. Prema a tecla x para elimina-lo car�cter non desexado.
+
+ 4. Repita os pasos 2 a 4 ata que a frase sexa a correcta.
+
+---> A vvaca saltooooou soobree aa l�������a.
+
+ 5. Agora que a li�a est� correcta, contin�e coa Lecci�n 1.1.4.
+
+NOTA: A medida que vaia avanzando neste tutor, non tente memorizar,
+ aprenda practicando.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.1.4: EDITAR TEXTO - INSERIR
+
+
+ ** Prema i para inserir texto. **
+
+ 1. Mova o cursor � primeira li�a de embaixo sinalada con --->.
+
+ 2. Para facer que a primeira li�a sexa igual ca segunda, mova o cursor
+ ata que estea sobre o car�cter ANTES do texto que vai ser inserido.
+
+ 3. Prema i e escriba os car�cteres a engadir.
+
+ 4. A medida que sexa corrixido cada erro, prema <ESC> para volver ao modo
+ Normal. Repita os pasos 2 a 4 para corrixi-la frase.
+
+---> Flta texto nesta .
+---> Falta algo de texto nesta li�a.
+
+ 5. Cuando se sinta con comodidade inserindo texto, pase � lecci�n 1.1.5.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.1.5: EDITAR TEXTO - ENGADIR
+
+
+ ** Prema A para engadir texto. **
+
+ 1. Mova o cursor � primeira li�a inferior marcada con --->.
+ Non importa sobre qu� car�cter estea o cursor nesta li�a.
+
+ 2. Prema A e escriba o texto necesario.
+
+ 3. Cuando o texto estea engadido, prema <ESC> para volver ao modo Normal.
+
+ 4. Mova o cursor � segunda li�a marcada con ---> e repita os pasos 2 e 3
+ para corrixir esta frase.
+
+---> Falta alg�n texto nes
+ Falta alg�n texto nesta li�a.
+---> Tam�n falta alg
+ Tam�n falta alg�n texto eiqu�.
+
+ 5. Cuando se sinta con comodidade engadindo texto, pase � lecci�n 1.1.6.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.1.6: EDITAR UN ARQUIVO
+
+
+ ** Use :wq para gardar un arquivo e sa�r **
+
+NOTA: Antes de executar os seguintes pasos, lea a lecci�n enteira!!
+
+ 1. Se ten acceso a outra terminal, faga os seguintes puntos nela.
+ Se non � as�, saia deste tutor como fixo na lecci�n 1.1.2: :q!
+
+ 2. No s�mbolo do sistema escriba este comando: vim arquivo.txt <INTRO>
+ 'vim' � o comando para arrincar o editor Vim,
+ 'arquivo.txt' � o nome do arquivo que quere editar.
+ Utilice o nome dun arquivo que poida cambiar.
+
+ 3. Insira e elimine texto como xa aprendeu nas lecci�ns anteriores.
+
+ 4. Garde o arquivo cos cambios e saia do Vim con: :wq <INTRO>
+
+ 5. Se xa saiu do vimtutor no paso 1, reinicie vimtutor e baixe ata
+ o seguinte resumo.
+
+ 6. Despois de le-los pasos anteriores e telos entendido: f�gaos.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ RESUMO DA LECCI�N 1.1
+
+
+ 1. O cursor m�vese utilizando as teclas das frechas ou as teclas hjkl.
+ h (esquerda) j (abaixo) k (arriba) l (dereita)
+
+ 2. Para acceder ao Vim dende o s�mbolo do sistema escriba:
+ vim nome_arquivo <INTRO>
+
+ 3. Para sa�r do Vim escriba: <ESC> :q! <INTRO> para eliminar t�dolos
+ cambios.
+ Ou escriba: <ESC> :wq <INTRO> para garda-los cambios.
+
+ 4. Para borrar un car�cter baixo o cursor en modo Normal prema: x .
+
+ 5. Para inserir ou engadir texto escriba:
+ i escriba o texto a inserir <ESC> insire o texto antes do cursor
+ A escriba o texto a engadir <ESC> engade o texto ao final da li�a
+
+NOTA: Premendo <ESC> t�rnase ao modo Normal ou canc�lase unha orde non
+ desexada ou incompleta.
+
+ Agora contin�e coa Lecci�n 1.2.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.2.1: COMANDOS PARA BORRAR
+
+
+ ** Escriba dw para borrar unha palabra **
+
+ 1. Prema <ESC> para asegurarse de que est� no modo Normal.
+
+ 2. Mova o cursor � li�a inferior sinalada con --->.
+
+ 3. Mova o cursor ao comezo dunha palabra que desexe borrar.
+
+ 4. Prema dw para facer que a palabra desapareza.
+
+NOTA: A letra d aparecer� na �ltima li�a inferior dereita da pantalla
+ namentres a escribe. O Vim est� esperando que escriba w .
+ Se ve outro car�cter que non sexa d , � que escribiu algo mal. Prema
+ <ESC> e comece de novo.
+
+---> Hai algunhas palabras p�sao ben que non pertencen papel a esta frase.
+
+ 5. Repita os pasos 3 e 4 ata que a frase sexa correcta e pase �
+ lecci�n 1.2.2.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.2.2: M�IS COMANDOS PARA BORRAR
+
+
+ ** Escriba d$ para borrar ata o final da li�a. **
+
+ 1. Prema <ESC> para asegurarse de que est� no modo Normal.
+
+ 2. Mova o cursor � li�a inferior sinalada con --->.
+
+ 3. Mova o cursor ao final da li�a correcta (DESPOIS do primeiro . ).
+
+ 4. Escriba d$ para borrar ata o final da li�a.
+
+---> Algu�n escribiu o final desta li�a d�as veces. esta li�a d�as veces.
+
+ Pase � lecci�n 1.2.3 para entender qu� est� pasando.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.2.3: SOBRE OPERADORES E MOVEMENTOS
+
+
+ Moitos comandos que cambian texto est�n compostos por un operador e m�is
+ un movemento.
+ O formato para o comando 'eliminar' co operador de borrado d � o
+ seguinte:
+
+ d movemento
+
+ Onde:
+ d - � o operador para borrar.
+ movemento - � o texto sobre o que o comando vai operar (lista inferior).
+
+ Eiqu�, unha lista resumida de movementos:
+ w - ata o comezo da seguinte palabra, EXCLU�NDO o seu primero car�cter.
+ e - ata o final da palabra actual, INCLU�NDO o �ltimo car�cter.
+ $ - ata o final da li�a, INCLU�NDO o �ltimo car�cter.
+
+ Polo tanto, ao escribir de borrar�se dende a posici�n do cursor ata o
+ final da palabra.
+
+NOTA: Premendo �nicamente o movemento, estando no modo Normal sen un
+ operador, mover�se o cursor como se especifica na lista anterior.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.2.4: UTILIZAR UN CONTADOR PARA UN MOVEMENTO
+
+
+ ** Ao escribir un n�mero denantes dun movemento, rep�tise o movemento
+ o n�mero de veces. **
+
+ 1. Mova o cursor ao comezo da li�a marcada con --->.
+
+ 2. Escriba 2w para mover o cursor d�as palabras cara a adiante.
+
+ 3. Escriba 3e para mover o cursor ao final da terceira palabra cara a
+ adiante.
+
+ 4. Escriba 0 (cero) para coloca-lo cursor ao inicio da li�a.
+
+ 5. Repita os pasos 2 e 3 con diferentes n�meros.
+
+---> Isto � s� unha li�a con palabras onde poder moverse.
+
+ Pase � lecci�n 1.2.5.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.2.5: UTILIZAR UN CONTADOR PARA BORRAR M�IS
+
+
+ ** Ao escribir un n�mero cun operador, rep�tese ese n�mero de veces. **
+
+ En combinaci�n co operador de borrado e o movemento mencionado
+ anteriormente, engada un contador antes do movemento para eliminar m�is:
+ d n�mero movemento
+
+ 1. Mova o cursor ao inicio da primeira palabra en MAI�SCULAS na li�a
+ marcada con --->.
+
+ 2. Escriba d2w para elimina-las d�as palabras en MAI�SCULAS.
+
+ 3. Repita os pasos 1 e 2 con diferentes contadores para elimina-las
+ seguintes palabras en MAI�SCULAS cun comando.
+
+---> Esta ABC DE cadea FGHI JK LMN OP de palabras foi Q RS TUV limpada.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.2.6: OPERACI�N EN LI�AS
+
+
+ ** Escriba dd para eliminar unha li�a completa. **
+
+ Debido � frecuencia coa que se elimina unha li�a completa, os dese�adores
+ do Vim decidiron que ser�a m�is sinxelo simplemente escribir d�as letras
+ d para eliminar unha li�a.
+
+ 1. Mova o cursor � segunda li�a do p�rrafo inferior.
+
+ 2. Escriba dd para elimina-la li�a.
+
+ 3. Agora, m�vase � cuarta li�a.
+
+ 4. Escriba 2dd para eliminar d�as li�as � vez.
+
+---> 1) As rosas son vermellas,
+---> 2) o barro � divertido,
+---> 3) a violeta � azul,
+---> 4) te�o un coche,
+---> 5) os reloxos dan a hora,
+---> 6) o azucere � d�ce
+---> 7) e ti tam�n o es.
+
+ A duplicaci�n para borrar li�as tam�n funcionan cos operadores
+ mencionados anteriormente.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.2.7: O COMANDO DESFACER
+
+
+ ** Prema u para desfacer os �ltimos comandos,
+ U para desfacer unha li�a enteira. **
+
+ 1. Mova o cursor � li�a inferior sinalada con ---> e sit�eo baixo o
+ primeiro erro.
+
+ 2. Prema x para borra-lo primeiro car�cter non desexado.
+
+ 3. Prema agora u para desface-lo �ltimo comando executado.
+
+ 4. Agora, corrixa t�dolos erros da li�a usando o comando x.
+
+ 5. Prema agora U mai�sculo para devolver a li�a ao seu estado orixinal.
+
+ 6. Prema agora u unhas poucas veces m�is para desface-lo feito por U e
+ mailos comandos previos.
+
+ 7. Agora, prema CTRL-R (mante�a pulsada a tecla CTRL e prema R) unhas
+ cantas veces para volver a executar os comandos (desface-lo desfeito).
+
+---> Corrrixa os erros dee esttta li�a e vooolva ponelos coon desfacer.
+
+ Estes son uns comandos moi �tiles. Agora, vaiamos ao resumo da lecci�n 1.2.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ RESUMO DA LECCI�N 1.2
+
+
+ 1. Para borrar dende o cursor ata a seguinte palabra prema: dw
+ 2. Para borrar dende o cursor ata o final da palabra prema: de
+ 3. Para borrar dende o cursor ata o final dunha li�a prema: d$
+ 4. Para borrar unha li�a enteira prema: dd
+ 5. Para repetir un movemento, antepo�a un n�mero: 2w
+ 6. O formato para un comando de cambio �:
+ operador [n�mero] movemento
+ onde:
+ comando - � o que hai que facer, por exemplo, d para borrar
+ [n�mero] - � un n�mero opcional para repetir o movemento
+ movemento - m�vese sobre o texto no que operar, como w (palabra),
+ $ (ata o final da li�a), etc.
+
+ 7. Para moverse ao inicio da li�a utilice un cero: 0
+ 8. Para desfacer acciones previas prema: u (u min�sculo)
+ Para desfacer t�dolos cambios dunha li�a prema: U (U mAI�SCULO)
+ Para desface-lo desfeito prema: CTRL-R
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.3.1: O COMANDO �PUT� (P�R)
+
+
+ ** Prema p para p�r (pegar) despois do cursor o �ltimo que borrou. **
+
+ 1. Mova o cursor � primeira li�a inferior marcada con --->.
+
+ 2. Escriba dd para borra-la li�a e almacenala nun rexistro do Vim.
+
+ 3. Mova o cursor � li�a c) por RIBA de onde deber�a esta-la li�a
+ eliminada.
+
+ 4. Prema p para pega-la li�a borrada por BAIXO do cursor.
+
+ 5. Repita os pasos 2 a 4 para por t�dalas li�as na orde correcta.
+
+---> d) Podes aprendela ti?
+---> b) A violeta � azul,
+---> c) a intelixencia apr�ndese,
+---> a) as rosas son vermellas.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.3.2: O COMANDO �REPLACE� (TROCAR)
+
+
+ ** Prema rx para troca-lo car�cter baixo o cursor con x . **
+
+ 1. Mova o cursor � primeira li�a inferior marcada con --->.
+
+ 2. Mova o cursor para situalo sobre o primeiro erro.
+
+ 3. Prema r e despois o car�cter que deber�a ir a�.
+
+ 4. Repita os pasos 2 e 3 ata que a primeira li�a sexa igual � segunda.
+
+---> Cande esti lita fui escrita algu�r premeu alginhas teclas equibocadas!
+---> Cando esta li�a foi escrita algu�n premeu algunhas teclas equivocadas!
+
+ 5. Agora pase � lecci�n 1.3.3.
+
+NOTA: Lembre que deber�a aprender practicando.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.3.3: O COMANDO CAMBIAR
+
+
+ ** Para cambiar ata o final dunha palabra, escriba ce . **
+
+ 1. Mova o cursor � primeria li�a inferior marcada con --->.
+
+ 2. Sit�e o cursor no u de lubrs.
+
+ 3. Escriba ce e corrixa a palabra (neste caso, escriba 'i�a').
+
+ 4. Prema <ESC> e mova o cursor ao seguinte erro a cambiar.
+
+ 5. Repita os pasos 3 e 4 ata que a primeira frase sexa igual � segunda.
+
+---> Esta lubrs ten unhas poucas pskavtad que corrixir co comando change.
+---> Esta li�a ten unhas poucas palabras que corrixir co comando cambiar.
+
+ Te�a en conta que ce elimina a palabra e entra no modo Inserir.
+ cc fai o mesmo para toda a li�a.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.3.4: M�IS CAMBIOS USANDO c
+
+
+ ** O operador cambio util�zase cos mesmos movementos que borrar. **
+
+ 1. O operador cambio funciona do mesmo xeito que borrar. O formato �:
+
+ c [n�mero] movemento
+
+ 2. Os movementos son tam�n os mesmos, como w (palabra) ou
+ $ (fin da li�a).
+
+ 3. Mova o cursor � primeira li�a inferior sinalada con --->.
+
+ 4. Mova o cursor ao primeiro erro.
+
+ 5. Prema c$ e escriba o resto da li�a para que sexa como a segunda,
+ e prema <ESC>.
+
+---> O final desta li�a necesita algunha axuda para que sexa como a segunda.
+---> O final desta li�a necesita ser corrixido usando o comando c$.
+
+NOTA: Pode utiliza-lo retorno de carro para corrixir erros mentres escribe.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ RESUMO DA LECCI�N 1.3
+
+
+ 1. Para volver a p�r ou pega-lo texto que acaba de borrarse,
+ escriba p . Isto pega o texto despois do cursor (se borrou unha
+ li�a, ao pegala, esta situar�se na li�a baixo do cursor).
+
+ 2. Para troca-lo car�cter baixo do cursor, prema r e logo o
+ car�cter que quere que estea no seu lugar.
+
+ 3. O operador cambio perm�telle cambiar dende a posici�n do cursor
+ ata onde leve o movemento indicado. Por exemplo, prema ce
+ para cambiar dende o cursor ata o final da palabra, ou c$
+ para cambiar ata o final da li�a.
+
+ 4. O formato para cambio �:
+
+ c [n�mero] movemento
+
+ Pase agora � lecci�n seguinte.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.4.1: UBICACI�N DO CURSOR E ESTADO DO ARQUIVO
+
+
+ ** Prema CTRL-G para mostra-la s�a situaci�n no ficheiro e mailo estado.
+ Prema G para moverse a unha determinada li�a do fichero. **
+
+NOTA: Lea esta lecci�n enteira antes de executar calquera dos pasos!!
+
+ 1. Mante�a premida a tecla Ctrl e prema g . Chamamos a isto CTRL-G.
+ Aparecer� unha mensaxe na parte inferior da p�xina co nome do arquivo
+ e a posici�n do cursor no arquivo.
+ Lembre o n�mero de li�a para o paso 3.
+
+NOTA: Seica poida ve-la posici�n do cursor no recanto inferior da dereita
+ da pantalla. Isto acontece cando a opci�n 'ruler' (regra) est�
+ habilitada (consulte :help 'ruler' )
+
+ 2. Prema G para move-lo cursor ata a parte inferior do arquivo.
+ Prema gg para move-lo cursor ao inicio do arquivo.
+
+ 3. Escriba o n�mero da li�a na que estaba e despois G . Isto
+ tornar�o � li�a na que estaba cuando pulsou CTRL-G.
+
+ 4. Se se atopa con seguridade para poder facer isto,
+ execute os pasos 1 a 3.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.4.2: O COMANDO �SEARCH� (BUSCAR)
+
+
+ ** Escriba / seguido dun texto para busca-lo texto. **
+
+ 1. En modo Normal, prema o car�cter / . F�xese que tanto o car�cter /
+ como o cursor aparecen na derradeira li�a da pantalla, o mesmo que
+ o comando : .
+
+ 2. Escriba agora errroor <INTRO>. Esta � a palabra que quere buscar.
+
+ 3. Para repeti-la busca do mesmo texto outra vez, simplemente prema n .
+ Para busca-lo mesmo texto na direcci�n oposta, prema N .
+
+ 4. Se quere buscar un texto na direcci�n oposta (cara a enriba),
+ utilice o comando ? en troques de / .
+
+ 5. Para regresar ao lugar de onde proced�a, prema CTRL-O (mante�a pulsado
+ Ctrl mentres pulsa a tecla o). Repita o proceso para voltar m�is atr�s.
+ CTRL-I vai cara a adiante.
+
+---> "errroor" non � o xeito correcto de escribir erro; errroor � un erro.
+
+NOTA: Cando a busca chega ao final do arquivo, continuar� dende o comezo,
+ ag�s que a opci�n 'wrapscan' estea desactivada.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.4.3: BUSCA PARA COMPROBAR PAR�NTESES
+
+
+ ** Prema % para atopa-la par�ntese correspondente a ),] ou } . **
+
+ 1. Sit�e o cursor en cualquera dos car�cteres (, [ o { na li�a inferior
+ sinalada con --->.
+
+ 2. Prema agora o car�cter % .
+
+ 3. O cursor mover�se � parella de peche da par�ntese, corchete
+ ou chave correspondente.
+
+ 4. Prema % para move-lo cursor ata a outra parella do car�cter.
+
+ 5. Mova o cursor a outra (,),[,],{ o } e vexa o que fai % .
+
+---> Isto ( � unha li�a de proba con (, [, ], {, e } nela. ))
+
+NOTA: Isto � moi �til na detecci�n de erros nun programa con par�nteses,
+ corchetes ou chaves sen parella.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.4.4: O COMANDO SUBSTITU�R
+
+
+ ** Escriba :s/vello/novo/g para substitu�r 'vello' por 'novo'. **
+
+ 1. Mova o cursor � li�a inferior sinalada con --->.
+
+ 2. Escriba :s/aas/as/ <INTRO> . Te�a en conta que este comando cambia
+ s� o primeiro achado -na li�a- da expresi�n que quere cambiar.
+
+ 3. Agora escriba :s/aas/a/g . Ao engadir a opci�n g , o Vim far�
+ a substituci�n global na li�a, cambiando t�do-los achados
+ do termo "aas" na li�a.
+
+---> Coido que aas mellores �pocas para aas frores son aas primaveras.
+
+ 4. Para cambiar cada achado da cadea de car�cteres entre d�as li�as:
+ Escriba :#,#s/vello/novo/g onde #,# son os n�meros de li�a do rango
+ de li�as onde se realizar� a substituci�n.
+ Escriba :%s/vello/novo/g para cambiar cada achado en todo o arquivo.
+ Escriba :%s/vello/novo/gc para atopar cada achado en todo o arquivo,
+ pedindo confirmaci�n para face-la
+ substituci�n ou non.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ RESUMO DA LECCI�N 1.4
+
+
+ 1. CTRL-G mostra a posici�n do cursor no ficheiro e mailo seu estado.
+ G move o cursor ao final do arquivo.
+ n�mero G move o cursor a ese n�mero de li�a.
+ gg move o cursor � primeira li�a do arquivo.
+
+ 2. Escribindo / seguido dun texto busca o texto cara a ADIANTE.
+ Escribindo ? seguido dun texto busca o texto cara a ATR�S.
+ Despois dunha busca, prema n para atopar o achado.
+
+ 3. Premendo % cando o cursor est� sobre (,), [,], { o } localiza
+ a parella correspondente.
+
+ 4. Para cambiar vello por novo no primeiro achado dunha li�a escriba
+ :s/vello/novo
+ Para cambiar t�do-los vello por novo nunha li�a escriba
+ :s/vello/novo/g
+ Para cambiar texto entre dous n�meros de li�a escriba
+ :#,#s/vello/novo/g
+ Para cambiar vello por novo en todo o fichero escriba
+ :%s/vello/novo/g
+ Para pedir confirmaci�n en cada caso engada 'c'
+ :%s/vello/novo/gc
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.5.1: C�MO EXECUTAR UN COMANDO EXTERNO
+
+
+ ** Escriba :! seguido dun comando externo para executar ese comando. **
+
+ 1. Escriba o conocido comando : para situar o cursor ao final da
+ pantalla. Isto permitir�lle introducir un comando.
+
+ 2. Agora escriba o car�cter ! (signo de admiraci�n). Isto permitir�lle
+ executar calquer mandato do sistema.
+
+ 3. Como exemplo escriba ls despois do ! e logo prema <INTRO>. Isto
+ mostrar�lle unha lista do seu directorio, igual que se estiviese no
+ s�mbolo do sistema. Se ls non funciona, utilice :!dir .
+
+NOTA: Deste xeito � posible executar cualquer comando externo,
+ tam�n inclu�ndo argumentos.
+
+NOTA: T�dolos comandos : deben finalizarse premendo <INTRO>.
+ De agora en diante, non sempre se mencionar�.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.5.2: M�IS SOBRE GARDAR FICHEIROS
+
+
+ ** Para garda-los cambios feitos nun ficheiro,
+ escriba :w NOME_DE_FICHEIRO **
+
+ 1. Escriba :!dir ou :!ls para ver unha lista dos arquivos
+ do seu directorio.
+ Xa sabe que debe pulsar <INTRO> despois.
+
+ 2. Elixa un nome de ficheiro que todav�a non exista, como TEST.
+
+ 3. Agora escriba :w TEST (onde TEST � o nome de ficheiro elixido).
+
+ 4. Esta acci�n garda todo o ficheiro (Vim Tutor) baixo o nome TEST.
+ Para comprobalo, escriba :!dir ou :!ls de novo e vexa
+ o seu directorio.
+
+NOTA: Se sa�ra do Vim e volvera a entrar de novo con vim TEST , o
+ arquivo ser�a unha copia exacta do tutorial cuando o guardou.
+
+ 5. Agora, elimine o arquivo escribindo (Windows): :!del TEST
+ ou (Unix): :!rm TEST
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.5.3: SELECCIONAR TEXTO PARA GARDAR
+
+
+ ** Para gardar parte do arquivo, escriba v movemento :w arquivo **
+
+ 1. Mova o cursor a esta li�a.
+
+ 2. Prema v e mova o cursor ata o quinto elemento inferior. Vexa que
+ o texto � salientado.
+
+ 3. Prema o car�cter : Na parte inferior da pantalla aparecer�
+ :'<,'>
+
+ 4. Prema w TEST , onde TEST � un nome de arquivo que a�nda non existe.
+ Verifique que ve :'<,'>w TEST antes de premer <INTRO>.
+
+ 5. Vim escribir� as li�as seleccionadas no arquivo TEST. Utilice
+ :!dir o :!ls para velo. Non o elimine todav�a! Utilizar�molo
+ na seguinte lecci�n.
+
+NOTA: Ao pulsar v inici� a selecci�n visual. Pode move-lo cursor para
+ face-la selecci�n m�is grande ou pequena. Despois, pode utilizar un
+ operador para facer algo co texto. Por exemplo, d eliminar�
+ o texto seleccionado.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.5.4: RECUPERANDO E MESTURANDO FICHEIROS
+
+
+ ** Para inseri-lo contido dun ficheiro escriba :r NOME_DO_FICHEIRO **
+
+ 1. Sit�e o cursor xusto por riba desta li�a.
+
+NOTA: Despois de executar o paso 2 ver� o texto da lecci�n 1.5.3. Despois
+ DESCENDA ata ver de novo esta lecci�n.
+
+ 2. Agora recupere o arquivo TEST utilizando o comando :r TEST , onde
+ TEST � o nome que ven de utilizar.
+ O arquivo que recuperou colocar�se embaixo da li�a onde se atope
+ o cursor.
+
+ 3. Para verificar que se recuperou o arquivo, suba o cursor e
+ comprobe que agora hai d�as copias da lecci�n 1.5.3, a orixinal e
+ maila versi�n do arquivo.
+
+NOTA: Tam�n pode le-la sa�da dun comando externo. Por exemplo,
+ :r !ls le a sa�da do comando ls e p�gao baixo da li�a
+ onde se atopa o cursor.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ RESUMO DA LECCI�N 1.5
+
+
+ 1. :!comando executa un comando externo.
+ Alguns exemplos �tiles son:
+ (Windows) (Unix)
+ :!dir :!ls - mostra o contido dun directorio.
+ :!del arquivo :!rm arquivo - borra o ficheiro arquivo.
+
+ 2. :w arquivo escribe o arquivo actual no disco co nome de arquivo.
+
+ 3. v movemento :w arquivo guarda as li�as seleccionadas visualmente
+ no arquivo arquivo.
+
+ 4. :r arquivo recupera do disco o arquivo arquivo e p�gao embaixo
+ da posici�n do cursor.
+
+ 5. :r !dir le a sa�da do comando dir e p�gao embaixo da
+ posici�n do cursor.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.6.1: O COMANDO �OPEN� (ABRIR)
+
+
+ ** Prema o para abrir unha li�a embaixo do cursor
+ e situarse no modo inserir **
+
+ 1. Mova o cursor � li�a inferior sinalada con --->.
+
+ 2. Prema a letra min�scula o para abrir unha li�a por EMBAIXO do cursor
+ e situarse en modo Inserir.
+
+ 3. Agora, escriba alg�n texto, e despois prema <ESC> para sa�r do modo
+ Inserir.
+
+---> Despois de pulsar o , o cursor sit�ase na li�a aberta en modo Inserir.
+
+ 4. Para abrir unha li�a por RIBA do cursor, simplemente prema un O
+ MAI�SCULO, en troques dun o min�sculo. Probe isto na li�a seguinte.
+
+---> Abra unha li�a sobre esta, pulsando O cuando o cursor estea nesta li�a.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.6.2: O COMANDO �APPEND� (ENGADIR)
+
+
+ ** Prema a para inserir texto despois do cursor. **
+
+ 1. Mova o cursor ao inicio da primeira li�a inferior sinalada con --->.
+
+ 2. Escriba e ata que o cursor estea ao final de li .
+
+ 3. Escriba un a (min�sculo) para engadir texto despois do cursor.
+
+ 4. Complete a palabra coma na li�a inferior. Prema <ESC> para sa�r
+ do modo Inserir.
+
+ 5. Utilice e para moverse ata a seguinte palabra incompleta e
+ repita os pasos 3 e 4.
+
+---> Esta li permit practi c�mo enga texto a unha
+---> Esta li�a permitir�lle practicar c�mo engadir texto a unha li�a.
+
+NOTA: a, i e A entran no modo Inserir; a �nica diferencia �
+ onde se colocan os car�cteres inseridos.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.6.3: OUTRA VERSI�N DE �REPLACE� (SUBSTITU�R)
+
+
+ ** Prema un R MAI�SCULO para substitu�r m�is dun car�cter. **
+
+ 1. Mova o cursor � primeira li�a inferior sinalada con --->.
+ Mova o cursor ao inicio da primeira xxx .
+
+ 2. Agora prema R e escriba o n�mero que aparece na li�a inferior.
+ Isto substituir� o texto xxx .
+
+ 3. Prema <ESC> para abandoa-lo modo Substitu�r.
+ Observe que o resto da li�a fica sen modificacions.
+
+ 4. Repita os pasos para substitu�-lo texto xxx que queda.
+
+---> Sumar 123 a xxx da un resultado de xxx.
+---> Sumar 123 a 456 da un resultado de 579.
+
+NOTA: O modo Substitu�r � como o modo Inserir, pero cada car�cter escrito
+ elimina un car�cter xa existente.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.6.4: COPIAR E PEGAR TEXTO
+
+
+ ** Utilice o operador e para copiar texto e p para pegalo. **
+
+ 1. Mova o cursor � li�a inferior marcada con ---> e posicione o
+ cursor despois de "a)".
+
+ 2. Inicie o modo Visual con v
+ e mova o cursor xusto antes de "primeiro".
+
+ 3. Prema e para copiar (�yank�) o texto salientado.
+
+ 4. Mova o cursor ao final da seguinte li�a mediante: j$
+
+ 5. Prema p para p�r (pegar) o texto. Despois escriba: o segundo <ESC>.
+
+ 6. Utilice o modo visual para seleccionar " elemento.", e c�pieo con y.
+ Mova o cursor ao final da seguinte li�a con j$ e pegue o texto
+ xusto acabado de copiar con p .
+
+---> a) este � o primeiro elemento.
+ b)
+
+NOTA: Tam�n pode utilizar e como un operador: yw copia unha palabra,
+ yy copia a li�a completa onde est� o cursor; despois p pegar�
+ esa li�a.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.6.5: ACTIVAR (�SET�) UNHA OPCI�N
+
+
+ ** Active unha opci�n para buscar ou substitu�r ignorando
+ se o texto est� en MAI�SCULAS ou min�sculas **
+
+ 1. Busque a cadea de texto 'ignorar' escribindo: /ignorar <INTRO>
+ Repita a busca varias veces pulsando n .
+
+ 2. Active a opci�n 'ic' ("Ignore case" ou ignorar mai�sculas e min�sculas)
+ mediante: :set ic
+
+ 3. Agora, busque de novo 'ignorar' pulsando n .
+ Observe que agora tam�n se acha Ignorar e IGNORAR.
+
+ 4. Active as opcions 'hlsearch' e 'incsearch' escribindo: :set hls is
+
+ 5. Agora escriba de novo o comando de busca
+ e vexa qu� acontece: /ignore <INTRO>
+
+ 6. Para inhabilitar ou ignorar a distinci�n entre MAI�SCULAS e min�sculas
+ escriba: :set noic
+
+NOTA: Para elimina-lo salientado das coincidencias escriba: :nohlsearch
+NOTA: Se quere ignora-las MAI�SCULAS e min�sculas, s� para un comando
+ de busca, utilice \c na frase: /ignorar\c <INTRO>
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ RESUMO DA LECCI�N 1.6
+
+
+ 1. Escriba o para abrir unha li�a por BAIXO da posici�n do cursor e
+ entrar en modo Inserir.
+ Escriba O para abrir unha li�a por RIBA da posici�n do cursor e
+ entrar en modo Inserir
+
+ 2. Escriba a para inserir texto despois do cursor.
+ Escriba A para inserir texto ao final da li�a.
+
+ 3. O comando e move o cursor ao final dunha palabra.
+
+ 4. O operador e copia (�yank�) texto; p p�gao (pon).
+
+ 5. Ao escribir un R MAI�SCULO, entra no modo Substitu�r ata que
+ se preme <ESC> .
+
+ 6. Ao escribir :set xxx , act�vase a opci�n 'xxx'.
+ Algunas opci�ns son:
+ 'ic' 'ignorecase' ignorar mai�sculas/min�sculas ao buscar
+ 'is' 'incsearch' amosa-las coincidencias parciais para
+ a busca dunha frase
+ 'hls' 'hlsearch' salienta t�dalas coincidencias da frases
+
+ Pode utilizar tanto os nomes longos coma os curtos das opcions.
+
+ 7. Engada "no" para inhabilitar unha opci�n: :set noic
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 7: OBTER AXUDA
+
+
+ ** Utilice o sistema de axuda en li�a **
+
+ O Vim disp�n dun sistema de axuda en li�a. Para comezar, probe unha
+ destas tres formas:
+ - prema a tecla <AXUDA> (se disp�n dela)
+ - prema a tecla <F1> (se disp�n dela)
+ - escriba :help <INTRO>
+
+ Lea o texto na xanela de axuda para descubrir c�mo funciona a axuda.
+ Escriba CTRL-W CTRL-W para chimpar dunha xanela a outra.
+ Escriba :q <INTRO> para pechar a xanela de axuda.
+
+ Pode atopar axuda en case calquer tema engadindo un argumento ao
+ comando :help . Probe estes (non esqueza premer <INTRO>):
+
+ :help w
+ :help c_CTRL-D
+ :help insert-index
+ :help user-manua
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.7.2: CREAR UN SCRIPT DE INICIO
+
+
+ ** Habilitar funcionalidades no Vim **
+
+ O Vim ten moitas m�is funcionalidades que o Vi, pero algunhas est�n
+ inhabilitadas de xeito predeterminado.
+ Para empezar a utilizar m�is funcionalidades deber�a crear un arquivo
+ chamado "vimrc".
+
+ 1. Comece a edita-lo arquivo "vimrc". Isto depende do seu sistema:
+ :e ~/.vimrc para Unix
+ :e ~/_vimrc para Windows
+
+ 2. Agora lea o contenido do arquivo "vimrc" de exemplo:
+ :r $VIMRUNTIME/vimrc_example.vim
+
+ 3. Garde o arquivo mediante:
+ :w
+
+ A pr�xima vez que inicie o Vim, este usar� o salientado de sintaxe.
+ Pode engadir t�dolos seus axustes preferidos a este arquivo "vimrc".
+ Para m�is informaci�n escriba :help vimrc-intro
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCI�N 1.7.3: COMPLETADO
+
+
+ ** Completado da li�a de comandos con CTRL-D ou <TAB> . **
+
+ 1. Aseg�rese de que o Vim non est� no modo compatible: :set nocp
+
+ 2. Vexa qu� arquivos existen no directorio con: :!ls ou :!dir
+
+ 3. Escriba o inicio dun comando: :e
+
+ 4. Prema CTRL-D e o Vim mostrar� a lista de comandos que empezan con "e".
+
+ 5. Engada d<TAB> e o Vim completar� o nome do comando a ":edit".
+
+ 6. Agora engada un espacio e o inicio do nome dun arquivo: :edit FIL
+
+ 7. Prema <TAB>. Vim completar� o nome (se s� hai un).
+
+NOTA: O completado funciona con moitos comandos. S� prema CTRL-D ou
+ <TAB>. � especialmente �til para :help .
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ RESUMO DA LECCI�N 1.7
+
+
+ 1. Escriba :help ou prema <F1> ou <HELP> para abri-la xanela de axuda.
+
+ 2. Escriba :help cmd para atopar axuda sobre cmd .
+
+ 3. Escriba CTRL-W CTRL-W para chimpar a outra xanela.
+
+ 4. Escriba :q para pecha-la xanela de axuda.
+
+ 5. Cree un ficheiro vimrc de inicio para garda-los sus axustes preferidos.
+
+ 6. Cuando escriba un comando : prema CTRL-D para ver posibles opci�ns.
+ Prema <TAB> para utilizar unha das opci�ns de completado.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+
+ Aqu� concl�e o tutor do Vim. Est� pensado para dar unha visi�n breve do
+ editor Vim, suficiente para permitirlle usa-lo editor de forma bastante
+ sinxela. Est� moi lonxe de estar completo pois o Vim ten moit�simos m�is
+ comandos. Lea o seguinte manual de usuario: ":help user-manual".
+
+ Para lecturas e estudos posteriores, recom�ndase o libro:
+ Vim - Vi Improved - de Steve Oualline
+ Editado por: New Riders
+ o primeiro libro adicado completamente ao Vim. Especialmente �til para
+ principiantes. Ten moitos exemplos e imaxes.
+ Vexa https://iccf-holland.org/click5.html
+
+ Este tutorial foi escrito por Michael C. Pierce e Robert K. Ware,
+ Colorado School of Mines utilizando ideas subministradas por Charles Smith,
+ Colorado State University.
+ E-mail: bware@mines.colorado.edu.
+
+ Modificado para Vim por Bram Moolenaar.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Traducido do ingl�s ao galego por Fernando Vilari�o.
+ Correo electr�nico: fernando@cvc.uab.es.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
diff --git a/runtime/tutor/tutor1.gl.utf-8 b/runtime/tutor/tutor1.gl.utf-8
new file mode 100644
index 0000000000..1828289e51
--- /dev/null
+++ b/runtime/tutor/tutor1.gl.utf-8
@@ -0,0 +1,1049 @@
+
+===============================================================================
+= B e n v i d o a o t u t o r d o V I M - Versión 1.7 =
+===============================================================================
+
+
+ Vim é un editor moi potente que dispón de moitos comandos, demasiados
+ para ser explicados nun tutor coma este. Este tutor está deseñado
+ para describir comandos dabondo para que vostede sexa capaz de
+ aprender fácilmente a usa-lo Vim como un editor de propósito xeral.
+
+ O tempo necesario para completa-lo tutor é aproximadamente de 30
+ minutos, dependendo de canto tempo se adique á experimentación.
+
+ Os comandos destas leccións modificarán o texto. Faga unha copia deste
+ ficheiro para practicar (con «vimtutor», isto xa é unha copia).
+
+ É importante lembrar que este tutor está pensado para ensinar coa
+ práctica. Isto significa que cómpre executa-los comandos para
+ aprendelos axeitadamente. Se únicamente le o texto, esqueceránselle
+ os comandos!
+
+ Agora, asegúrese de que a tecla de bloqueo de maiúsculas NON está
+ activada e prema a tecla j para move-lo cursor, de xeito que o texto
+ da Lección 1.1.1 abranga completamente a pantalla.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.1.1: MOVE-LO CURSOR
+
+
+ ** Para move-lo cursor, prema as teclas h,j,k,l do xeito indicado. **
+ ^
+ k Indicación: A tecla h está á esquerda, e móveo á esquerda.
+ < h l > A tecla l está á dereita, e móveo á dereita.
+ j A tecla j semella unha frecha e apunta
+ v cara a embaixo.
+
+ 1. Mova o cursor pola pantalla ata que sinta comodidade facendo a acción.
+
+ 2. Manteña premida a tecla j ata que se repita automáticamente.
+ Agora xa sabe como chegar á lección seguinte.
+
+ 3. Utilizando a tecla abaixo, vaia á lección 1.1.2.
+
+NOTA: Se alguna vez non está seguro sobre algo que tecleara, prema <ESC>
+ para situarse no modo Normal. Logo, volva a teclear a orde que desexaba.
+
+NOTA: As teclas de movemento do cursor tamén funcionan. Pero usando hjkl
+ poderá moverse moito máis rápido unha vez que se acostume.
+ De verdade!
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.1.2: SAÍR DO VIM
+
+
+NOTA: Antes de executar algún dos seguintes pasos, lea primeiro a lección
+ enteira!!
+
+ 1. Prema a tecla <ESC> (para asegurarse de que está no modo Normal).
+
+ 2. Escriba: :q! <INTRO>
+ Isto provoca a saída do editor REXEITANDO calquer cambio que fora feito.
+
+ 3. Regrese eiquí executando o comando que o trouxo a este tutor.
+ Este puido ser: vimtutor <INTRO>
+
+ 4. Se memorizou estes pasos, e se sinte con confianza, execute os
+ pasos do 1 ao 3 para saír e volver a entrar ao editor.
+
+NOTA: :q! <INTRO> descarta cualquer cambio que realizara.
+ En próximas leccións, aprenderá como garda-los cambios nun arquivo.
+
+ 5. Mova o cursor ata a Lección 1.1.3.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.1.3: EDITAR TEXTO - BORRAR
+
+
+ ** Prema x para elimina-lo carácter baixo o cursor. **
+
+ 1. Mova o cursor á liña de embaixo sinalada con --->.
+
+ 2. Para corrixi-los erros, mova o cursor ata que estea sobre o
+ carácter que vai ser borrado.
+
+ 3. Prema a tecla x para elimina-lo carácter non desexado.
+
+ 4. Repita os pasos 2 a 4 ata que a frase sexa a correcta.
+
+---> A vvaca saltooooou soobree aa lúúúúúúúa.
+
+ 5. Agora que a liña está correcta, continúe coa Lección 1.1.4.
+
+NOTA: A medida que vaia avanzando neste tutor, non tente memorizar,
+ aprenda practicando.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.1.4: EDITAR TEXTO - INSERIR
+
+
+ ** Prema i para inserir texto. **
+
+ 1. Mova o cursor á primeira liña de embaixo sinalada con --->.
+
+ 2. Para facer que a primeira liña sexa igual ca segunda, mova o cursor
+ ata que estea sobre o carácter ANTES do texto que vai ser inserido.
+
+ 3. Prema i e escriba os carácteres a engadir.
+
+ 4. A medida que sexa corrixido cada erro, prema <ESC> para volver ao modo
+ Normal. Repita os pasos 2 a 4 para corrixi-la frase.
+
+---> Flta texto nesta .
+---> Falta algo de texto nesta liña.
+
+ 5. Cuando se sinta con comodidade inserindo texto, pase á lección 1.1.5.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.1.5: EDITAR TEXTO - ENGADIR
+
+
+ ** Prema A para engadir texto. **
+
+ 1. Mova o cursor á primeira liña inferior marcada con --->.
+ Non importa sobre qué carácter estea o cursor nesta liña.
+
+ 2. Prema A e escriba o texto necesario.
+
+ 3. Cuando o texto estea engadido, prema <ESC> para volver ao modo Normal.
+
+ 4. Mova o cursor á segunda liña marcada con ---> e repita os pasos 2 e 3
+ para corrixir esta frase.
+
+---> Falta algún texto nes
+ Falta algún texto nesta liña.
+---> Tamén falta alg
+ Tamén falta algún texto eiquí.
+
+ 5. Cuando se sinta con comodidade engadindo texto, pase á lección 1.1.6.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.1.6: EDITAR UN ARQUIVO
+
+
+ ** Use :wq para gardar un arquivo e saír **
+
+NOTA: Antes de executar os seguintes pasos, lea a lección enteira!!
+
+ 1. Se ten acceso a outra terminal, faga os seguintes puntos nela.
+ Se non é así, saia deste tutor como fixo na lección 1.1.2: :q!
+
+ 2. No símbolo do sistema escriba este comando: vim arquivo.txt <INTRO>
+ 'vim' é o comando para arrincar o editor Vim,
+ 'arquivo.txt' é o nome do arquivo que quere editar.
+ Utilice o nome dun arquivo que poida cambiar.
+
+ 3. Insira e elimine texto como xa aprendeu nas leccións anteriores.
+
+ 4. Garde o arquivo cos cambios e saia do Vim con: :wq <INTRO>
+
+ 5. Se xa saiu do vimtutor no paso 1, reinicie vimtutor e baixe ata
+ o seguinte resumo.
+
+ 6. Despois de le-los pasos anteriores e telos entendido: fágaos.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ RESUMO DA LECCIÓN 1.1
+
+
+ 1. O cursor móvese utilizando as teclas das frechas ou as teclas hjkl.
+ h (esquerda) j (abaixo) k (arriba) l (dereita)
+
+ 2. Para acceder ao Vim dende o símbolo do sistema escriba:
+ vim nome_arquivo <INTRO>
+
+ 3. Para saír do Vim escriba: <ESC> :q! <INTRO> para eliminar tódolos
+ cambios.
+ Ou escriba: <ESC> :wq <INTRO> para garda-los cambios.
+
+ 4. Para borrar un carácter baixo o cursor en modo Normal prema: x .
+
+ 5. Para inserir ou engadir texto escriba:
+ i escriba o texto a inserir <ESC> insire o texto antes do cursor
+ A escriba o texto a engadir <ESC> engade o texto ao final da liña
+
+NOTA: Premendo <ESC> tórnase ao modo Normal ou cancélase unha orde non
+ desexada ou incompleta.
+
+ Agora continúe coa Lección 1.2.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.2.1: COMANDOS PARA BORRAR
+
+
+ ** Escriba dw para borrar unha palabra **
+
+ 1. Prema <ESC> para asegurarse de que está no modo Normal.
+
+ 2. Mova o cursor á liña inferior sinalada con --->.
+
+ 3. Mova o cursor ao comezo dunha palabra que desexe borrar.
+
+ 4. Prema dw para facer que a palabra desapareza.
+
+NOTA: A letra d aparecerá na última liña inferior dereita da pantalla
+ namentres a escribe. O Vim está esperando que escriba w .
+ Se ve outro carácter que non sexa d , é que escribiu algo mal. Prema
+ <ESC> e comece de novo.
+
+---> Hai algunhas palabras pásao ben que non pertencen papel a esta frase.
+
+ 5. Repita os pasos 3 e 4 ata que a frase sexa correcta e pase á
+ lección 1.2.2.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.2.2: MÁIS COMANDOS PARA BORRAR
+
+
+ ** Escriba d$ para borrar ata o final da liña. **
+
+ 1. Prema <ESC> para asegurarse de que está no modo Normal.
+
+ 2. Mova o cursor á liña inferior sinalada con --->.
+
+ 3. Mova o cursor ao final da liña correcta (DESPOIS do primeiro . ).
+
+ 4. Escriba d$ para borrar ata o final da liña.
+
+---> Alguén escribiu o final desta liña dúas veces. esta liña dúas veces.
+
+ Pase á lección 1.2.3 para entender qué está pasando.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.2.3: SOBRE OPERADORES E MOVEMENTOS
+
+
+ Moitos comandos que cambian texto están compostos por un operador e máis
+ un movemento.
+ O formato para o comando 'eliminar' co operador de borrado d é o
+ seguinte:
+
+ d movemento
+
+ Onde:
+ d - é o operador para borrar.
+ movemento - é o texto sobre o que o comando vai operar (lista inferior).
+
+ Eiquí, unha lista resumida de movementos:
+ w - ata o comezo da seguinte palabra, EXCLUÍNDO o seu primero carácter.
+ e - ata o final da palabra actual, INCLUÍNDO o último carácter.
+ $ - ata o final da liña, INCLUÍNDO o último carácter.
+
+ Polo tanto, ao escribir de borraráse dende a posición do cursor ata o
+ final da palabra.
+
+NOTA: Premendo únicamente o movemento, estando no modo Normal sen un
+ operador, moveráse o cursor como se especifica na lista anterior.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.2.4: UTILIZAR UN CONTADOR PARA UN MOVEMENTO
+
+
+ ** Ao escribir un número denantes dun movemento, repítise o movemento
+ o número de veces. **
+
+ 1. Mova o cursor ao comezo da liña marcada con --->.
+
+ 2. Escriba 2w para mover o cursor dúas palabras cara a adiante.
+
+ 3. Escriba 3e para mover o cursor ao final da terceira palabra cara a
+ adiante.
+
+ 4. Escriba 0 (cero) para coloca-lo cursor ao inicio da liña.
+
+ 5. Repita os pasos 2 e 3 con diferentes números.
+
+---> Isto é só unha liña con palabras onde poder moverse.
+
+ Pase á lección 1.2.5.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.2.5: UTILIZAR UN CONTADOR PARA BORRAR MÁIS
+
+
+ ** Ao escribir un número cun operador, repítese ese número de veces. **
+
+ En combinación co operador de borrado e o movemento mencionado
+ anteriormente, engada un contador antes do movemento para eliminar máis:
+ d número movemento
+
+ 1. Mova o cursor ao inicio da primeira palabra en MAIÚSCULAS na liña
+ marcada con --->.
+
+ 2. Escriba d2w para elimina-las dúas palabras en MAIÚSCULAS.
+
+ 3. Repita os pasos 1 e 2 con diferentes contadores para elimina-las
+ seguintes palabras en MAIÚSCULAS cun comando.
+
+---> Esta ABC DE cadea FGHI JK LMN OP de palabras foi Q RS TUV limpada.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.2.6: OPERACIÓN EN LIÑAS
+
+
+ ** Escriba dd para eliminar unha liña completa. **
+
+ Debido á frecuencia coa que se elimina unha liña completa, os deseñadores
+ do Vim decidiron que sería máis sinxelo simplemente escribir dúas letras
+ d para eliminar unha liña.
+
+ 1. Mova o cursor á segunda liña do párrafo inferior.
+
+ 2. Escriba dd para elimina-la liña.
+
+ 3. Agora, móvase á cuarta liña.
+
+ 4. Escriba 2dd para eliminar dúas liñas á vez.
+
+---> 1) As rosas son vermellas,
+---> 2) o barro é divertido,
+---> 3) a violeta é azul,
+---> 4) teño un coche,
+---> 5) os reloxos dan a hora,
+---> 6) o azucere é dóce
+---> 7) e ti tamén o es.
+
+ A duplicación para borrar liñas tamén funcionan cos operadores
+ mencionados anteriormente.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.2.7: O COMANDO DESFACER
+
+
+ ** Prema u para desfacer os últimos comandos,
+ U para desfacer unha liña enteira. **
+
+ 1. Mova o cursor á liña inferior sinalada con ---> e sitúeo baixo o
+ primeiro erro.
+
+ 2. Prema x para borra-lo primeiro carácter non desexado.
+
+ 3. Prema agora u para desface-lo último comando executado.
+
+ 4. Agora, corrixa tódolos erros da liña usando o comando x.
+
+ 5. Prema agora U maiúsculo para devolver a liña ao seu estado orixinal.
+
+ 6. Prema agora u unhas poucas veces máis para desface-lo feito por U e
+ mailos comandos previos.
+
+ 7. Agora, prema CTRL-R (manteña pulsada a tecla CTRL e prema R) unhas
+ cantas veces para volver a executar os comandos (desface-lo desfeito).
+
+---> Corrrixa os erros dee esttta liña e vooolva ponelos coon desfacer.
+
+ Estes son uns comandos moi útiles. Agora, vaiamos ao resumo da lección 1.2.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ RESUMO DA LECCIÓN 1.2
+
+
+ 1. Para borrar dende o cursor ata a seguinte palabra prema: dw
+ 2. Para borrar dende o cursor ata o final da palabra prema: de
+ 3. Para borrar dende o cursor ata o final dunha liña prema: d$
+ 4. Para borrar unha liña enteira prema: dd
+ 5. Para repetir un movemento, antepoña un número: 2w
+ 6. O formato para un comando de cambio é:
+ operador [número] movemento
+ onde:
+ comando - é o que hai que facer, por exemplo, d para borrar
+ [número] - é un número opcional para repetir o movemento
+ movemento - móvese sobre o texto no que operar, como w (palabra),
+ $ (ata o final da liña), etc.
+
+ 7. Para moverse ao inicio da liña utilice un cero: 0
+ 8. Para desfacer acciones previas prema: u (u minúsculo)
+ Para desfacer tódolos cambios dunha liña prema: U (U mAIÚSCULO)
+ Para desface-lo desfeito prema: CTRL-R
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.3.1: O COMANDO «PUT» (PÓR)
+
+
+ ** Prema p para pór (pegar) despois do cursor o último que borrou. **
+
+ 1. Mova o cursor á primeira liña inferior marcada con --->.
+
+ 2. Escriba dd para borra-la liña e almacenala nun rexistro do Vim.
+
+ 3. Mova o cursor á liña c) por RIBA de onde debería esta-la liña
+ eliminada.
+
+ 4. Prema p para pega-la liña borrada por BAIXO do cursor.
+
+ 5. Repita os pasos 2 a 4 para por tódalas liñas na orde correcta.
+
+---> d) Podes aprendela ti?
+---> b) A violeta é azul,
+---> c) a intelixencia apréndese,
+---> a) as rosas son vermellas.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.3.2: O COMANDO «REPLACE» (TROCAR)
+
+
+ ** Prema rx para troca-lo carácter baixo o cursor con x . **
+
+ 1. Mova o cursor á primeira liña inferior marcada con --->.
+
+ 2. Mova o cursor para situalo sobre o primeiro erro.
+
+ 3. Prema r e despois o carácter que debería ir aí.
+
+ 4. Repita os pasos 2 e 3 ata que a primeira liña sexa igual á segunda.
+
+---> Cande esti lita fui escrita alguér premeu alginhas teclas equibocadas!
+---> Cando esta liña foi escrita alguén premeu algunhas teclas equivocadas!
+
+ 5. Agora pase á lección 1.3.3.
+
+NOTA: Lembre que debería aprender practicando.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.3.3: O COMANDO CAMBIAR
+
+
+ ** Para cambiar ata o final dunha palabra, escriba ce . **
+
+ 1. Mova o cursor á primeria liña inferior marcada con --->.
+
+ 2. Sitúe o cursor no u de lubrs.
+
+ 3. Escriba ce e corrixa a palabra (neste caso, escriba 'iña').
+
+ 4. Prema <ESC> e mova o cursor ao seguinte erro a cambiar.
+
+ 5. Repita os pasos 3 e 4 ata que a primeira frase sexa igual á segunda.
+
+---> Esta lubrs ten unhas poucas pskavtad que corrixir co comando change.
+---> Esta liña ten unhas poucas palabras que corrixir co comando cambiar.
+
+ Teña en conta que ce elimina a palabra e entra no modo Inserir.
+ cc fai o mesmo para toda a liña.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.3.4: MÁIS CAMBIOS USANDO c
+
+
+ ** O operador cambio utilízase cos mesmos movementos que borrar. **
+
+ 1. O operador cambio funciona do mesmo xeito que borrar. O formato é:
+
+ c [número] movemento
+
+ 2. Os movementos son tamén os mesmos, como w (palabra) ou
+ $ (fin da liña).
+
+ 3. Mova o cursor á primeira liña inferior sinalada con --->.
+
+ 4. Mova o cursor ao primeiro erro.
+
+ 5. Prema c$ e escriba o resto da liña para que sexa como a segunda,
+ e prema <ESC>.
+
+---> O final desta liña necesita algunha axuda para que sexa como a segunda.
+---> O final desta liña necesita ser corrixido usando o comando c$.
+
+NOTA: Pode utiliza-lo retorno de carro para corrixir erros mentres escribe.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ RESUMO DA LECCIÓN 1.3
+
+
+ 1. Para volver a pór ou pega-lo texto que acaba de borrarse,
+ escriba p . Isto pega o texto despois do cursor (se borrou unha
+ liña, ao pegala, esta situaráse na liña baixo do cursor).
+
+ 2. Para troca-lo carácter baixo do cursor, prema r e logo o
+ carácter que quere que estea no seu lugar.
+
+ 3. O operador cambio permítelle cambiar dende a posición do cursor
+ ata onde leve o movemento indicado. Por exemplo, prema ce
+ para cambiar dende o cursor ata o final da palabra, ou c$
+ para cambiar ata o final da liña.
+
+ 4. O formato para cambio é:
+
+ c [número] movemento
+
+ Pase agora á lección seguinte.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.4.1: UBICACIÓN DO CURSOR E ESTADO DO ARQUIVO
+
+
+ ** Prema CTRL-G para mostra-la súa situación no ficheiro e mailo estado.
+ Prema G para moverse a unha determinada liña do fichero. **
+
+NOTA: Lea esta lección enteira antes de executar calquera dos pasos!!
+
+ 1. Manteña premida a tecla Ctrl e prema g . Chamamos a isto CTRL-G.
+ Aparecerá unha mensaxe na parte inferior da páxina co nome do arquivo
+ e a posición do cursor no arquivo.
+ Lembre o número de liña para o paso 3.
+
+NOTA: Seica poida ve-la posición do cursor no recanto inferior da dereita
+ da pantalla. Isto acontece cando a opción 'ruler' (regra) está
+ habilitada (consulte :help 'ruler' )
+
+ 2. Prema G para move-lo cursor ata a parte inferior do arquivo.
+ Prema gg para move-lo cursor ao inicio do arquivo.
+
+ 3. Escriba o número da liña na que estaba e despois G . Isto
+ tornaráo á liña na que estaba cuando pulsou CTRL-G.
+
+ 4. Se se atopa con seguridade para poder facer isto,
+ execute os pasos 1 a 3.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.4.2: O COMANDO «SEARCH» (BUSCAR)
+
+
+ ** Escriba / seguido dun texto para busca-lo texto. **
+
+ 1. En modo Normal, prema o carácter / . Fíxese que tanto o carácter /
+ como o cursor aparecen na derradeira liña da pantalla, o mesmo que
+ o comando : .
+
+ 2. Escriba agora errroor <INTRO>. Esta é a palabra que quere buscar.
+
+ 3. Para repeti-la busca do mesmo texto outra vez, simplemente prema n .
+ Para busca-lo mesmo texto na dirección oposta, prema N .
+
+ 4. Se quere buscar un texto na dirección oposta (cara a enriba),
+ utilice o comando ? en troques de / .
+
+ 5. Para regresar ao lugar de onde procedía, prema CTRL-O (manteña pulsado
+ Ctrl mentres pulsa a tecla o). Repita o proceso para voltar máis atrás.
+ CTRL-I vai cara a adiante.
+
+---> "errroor" non é o xeito correcto de escribir erro; errroor é un erro.
+
+NOTA: Cando a busca chega ao final do arquivo, continuará dende o comezo,
+ agás que a opción 'wrapscan' estea desactivada.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.4.3: BUSCA PARA COMPROBAR PARÉNTESES
+
+
+ ** Prema % para atopa-la paréntese correspondente a ),] ou } . **
+
+ 1. Sitúe o cursor en cualquera dos carácteres (, [ o { na liña inferior
+ sinalada con --->.
+
+ 2. Prema agora o carácter % .
+
+ 3. O cursor moveráse á parella de peche da paréntese, corchete
+ ou chave correspondente.
+
+ 4. Prema % para move-lo cursor ata a outra parella do carácter.
+
+ 5. Mova o cursor a outra (,),[,],{ o } e vexa o que fai % .
+
+---> Isto ( é unha liña de proba con (, [, ], {, e } nela. ))
+
+NOTA: Isto é moi útil na detección de erros nun programa con parénteses,
+ corchetes ou chaves sen parella.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.4.4: O COMANDO SUBSTITUÍR
+
+
+ ** Escriba :s/vello/novo/g para substituír 'vello' por 'novo'. **
+
+ 1. Mova o cursor á liña inferior sinalada con --->.
+
+ 2. Escriba :s/aas/as/ <INTRO> . Teña en conta que este comando cambia
+ só o primeiro achado -na liña- da expresión que quere cambiar.
+
+ 3. Agora escriba :s/aas/a/g . Ao engadir a opción g , o Vim fará
+ a substitución global na liña, cambiando tódo-los achados
+ do termo "aas" na liña.
+
+---> Coido que aas mellores épocas para aas frores son aas primaveras.
+
+ 4. Para cambiar cada achado da cadea de carácteres entre dúas liñas:
+ Escriba :#,#s/vello/novo/g onde #,# son os números de liña do rango
+ de liñas onde se realizará a substitución.
+ Escriba :%s/vello/novo/g para cambiar cada achado en todo o arquivo.
+ Escriba :%s/vello/novo/gc para atopar cada achado en todo o arquivo,
+ pedindo confirmación para face-la
+ substitución ou non.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ RESUMO DA LECCIÓN 1.4
+
+
+ 1. CTRL-G mostra a posición do cursor no ficheiro e mailo seu estado.
+ G move o cursor ao final do arquivo.
+ número G move o cursor a ese número de liña.
+ gg move o cursor á primeira liña do arquivo.
+
+ 2. Escribindo / seguido dun texto busca o texto cara a ADIANTE.
+ Escribindo ? seguido dun texto busca o texto cara a ATRÁS.
+ Despois dunha busca, prema n para atopar o achado.
+
+ 3. Premendo % cando o cursor está sobre (,), [,], { o } localiza
+ a parella correspondente.
+
+ 4. Para cambiar vello por novo no primeiro achado dunha liña escriba
+ :s/vello/novo
+ Para cambiar tódo-los vello por novo nunha liña escriba
+ :s/vello/novo/g
+ Para cambiar texto entre dous números de liña escriba
+ :#,#s/vello/novo/g
+ Para cambiar vello por novo en todo o fichero escriba
+ :%s/vello/novo/g
+ Para pedir confirmación en cada caso engada 'c'
+ :%s/vello/novo/gc
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.5.1: CÓMO EXECUTAR UN COMANDO EXTERNO
+
+
+ ** Escriba :! seguido dun comando externo para executar ese comando. **
+
+ 1. Escriba o conocido comando : para situar o cursor ao final da
+ pantalla. Isto permitirálle introducir un comando.
+
+ 2. Agora escriba o carácter ! (signo de admiración). Isto permitirálle
+ executar calquer mandato do sistema.
+
+ 3. Como exemplo escriba ls despois do ! e logo prema <INTRO>. Isto
+ mostrarálle unha lista do seu directorio, igual que se estiviese no
+ símbolo do sistema. Se ls non funciona, utilice :!dir .
+
+NOTA: Deste xeito é posible executar cualquer comando externo,
+ tamén incluíndo argumentos.
+
+NOTA: Tódolos comandos : deben finalizarse premendo <INTRO>.
+ De agora en diante, non sempre se mencionará.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.5.2: MÁIS SOBRE GARDAR FICHEIROS
+
+
+ ** Para garda-los cambios feitos nun ficheiro,
+ escriba :w NOME_DE_FICHEIRO **
+
+ 1. Escriba :!dir ou :!ls para ver unha lista dos arquivos
+ do seu directorio.
+ Xa sabe que debe pulsar <INTRO> despois.
+
+ 2. Elixa un nome de ficheiro que todavía non exista, como TEST.
+
+ 3. Agora escriba :w TEST (onde TEST é o nome de ficheiro elixido).
+
+ 4. Esta acción garda todo o ficheiro (Vim Tutor) baixo o nome TEST.
+ Para comprobalo, escriba :!dir ou :!ls de novo e vexa
+ o seu directorio.
+
+NOTA: Se saíra do Vim e volvera a entrar de novo con vim TEST , o
+ arquivo sería unha copia exacta do tutorial cuando o guardou.
+
+ 5. Agora, elimine o arquivo escribindo (Windows): :!del TEST
+ ou (Unix): :!rm TEST
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.5.3: SELECCIONAR TEXTO PARA GARDAR
+
+
+ ** Para gardar parte do arquivo, escriba v movemento :w arquivo **
+
+ 1. Mova o cursor a esta liña.
+
+ 2. Prema v e mova o cursor ata o quinto elemento inferior. Vexa que
+ o texto é salientado.
+
+ 3. Prema o carácter : Na parte inferior da pantalla aparecerá
+ :'<,'>
+
+ 4. Prema w TEST , onde TEST é un nome de arquivo que aínda non existe.
+ Verifique que ve :'<,'>w TEST antes de premer <INTRO>.
+
+ 5. Vim escribirá as liñas seleccionadas no arquivo TEST. Utilice
+ :!dir o :!ls para velo. Non o elimine todavía! Utilizarémolo
+ na seguinte lección.
+
+NOTA: Ao pulsar v iniciá a selección visual. Pode move-lo cursor para
+ face-la selección máis grande ou pequena. Despois, pode utilizar un
+ operador para facer algo co texto. Por exemplo, d eliminará
+ o texto seleccionado.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.5.4: RECUPERANDO E MESTURANDO FICHEIROS
+
+
+ ** Para inseri-lo contido dun ficheiro escriba :r NOME_DO_FICHEIRO **
+
+ 1. Sitúe o cursor xusto por riba desta liña.
+
+NOTA: Despois de executar o paso 2 verá o texto da lección 1.5.3. Despois
+ DESCENDA ata ver de novo esta lección.
+
+ 2. Agora recupere o arquivo TEST utilizando o comando :r TEST , onde
+ TEST é o nome que ven de utilizar.
+ O arquivo que recuperou colocaráse embaixo da liña onde se atope
+ o cursor.
+
+ 3. Para verificar que se recuperou o arquivo, suba o cursor e
+ comprobe que agora hai dúas copias da lección 1.5.3, a orixinal e
+ maila versión do arquivo.
+
+NOTA: Tamén pode le-la saída dun comando externo. Por exemplo,
+ :r !ls le a saída do comando ls e pégao baixo da liña
+ onde se atopa o cursor.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ RESUMO DA LECCIÓN 1.5
+
+
+ 1. :!comando executa un comando externo.
+ Alguns exemplos útiles son:
+ (Windows) (Unix)
+ :!dir :!ls - mostra o contido dun directorio.
+ :!del arquivo :!rm arquivo - borra o ficheiro arquivo.
+
+ 2. :w arquivo escribe o arquivo actual no disco co nome de arquivo.
+
+ 3. v movemento :w arquivo guarda as liñas seleccionadas visualmente
+ no arquivo arquivo.
+
+ 4. :r arquivo recupera do disco o arquivo arquivo e pégao embaixo
+ da posición do cursor.
+
+ 5. :r !dir le a saída do comando dir e pégao embaixo da
+ posición do cursor.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.6.1: O COMANDO «OPEN» (ABRIR)
+
+
+ ** Prema o para abrir unha liña embaixo do cursor
+ e situarse no modo inserir **
+
+ 1. Mova o cursor á liña inferior sinalada con --->.
+
+ 2. Prema a letra minúscula o para abrir unha liña por EMBAIXO do cursor
+ e situarse en modo Inserir.
+
+ 3. Agora, escriba algún texto, e despois prema <ESC> para saír do modo
+ Inserir.
+
+---> Despois de pulsar o , o cursor sitúase na liña aberta en modo Inserir.
+
+ 4. Para abrir unha liña por RIBA do cursor, simplemente prema un O
+ MAIÚSCULO, en troques dun o minúsculo. Probe isto na liña seguinte.
+
+---> Abra unha liña sobre esta, pulsando O cuando o cursor estea nesta liña.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.6.2: O COMANDO «APPEND» (ENGADIR)
+
+
+ ** Prema a para inserir texto despois do cursor. **
+
+ 1. Mova o cursor ao inicio da primeira liña inferior sinalada con --->.
+
+ 2. Escriba e ata que o cursor estea ao final de li .
+
+ 3. Escriba un a (minúsculo) para engadir texto despois do cursor.
+
+ 4. Complete a palabra coma na liña inferior. Prema <ESC> para saír
+ do modo Inserir.
+
+ 5. Utilice e para moverse ata a seguinte palabra incompleta e
+ repita os pasos 3 e 4.
+
+---> Esta li permit practi cómo enga texto a unha
+---> Esta liña permitirálle practicar cómo engadir texto a unha liña.
+
+NOTA: a, i e A entran no modo Inserir; a única diferencia é
+ onde se colocan os carácteres inseridos.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.6.3: OUTRA VERSIÓN DE «REPLACE» (SUBSTITUÍR)
+
+
+ ** Prema un R MAIÚSCULO para substituír máis dun carácter. **
+
+ 1. Mova o cursor á primeira liña inferior sinalada con --->.
+ Mova o cursor ao inicio da primeira xxx .
+
+ 2. Agora prema R e escriba o número que aparece na liña inferior.
+ Isto substituirá o texto xxx .
+
+ 3. Prema <ESC> para abandoa-lo modo Substituír.
+ Observe que o resto da liña fica sen modificacions.
+
+ 4. Repita os pasos para substituí-lo texto xxx que queda.
+
+---> Sumar 123 a xxx da un resultado de xxx.
+---> Sumar 123 a 456 da un resultado de 579.
+
+NOTA: O modo Substituír é como o modo Inserir, pero cada carácter escrito
+ elimina un carácter xa existente.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.6.4: COPIAR E PEGAR TEXTO
+
+
+ ** Utilice o operador e para copiar texto e p para pegalo. **
+
+ 1. Mova o cursor á liña inferior marcada con ---> e posicione o
+ cursor despois de "a)".
+
+ 2. Inicie o modo Visual con v
+ e mova o cursor xusto antes de "primeiro".
+
+ 3. Prema e para copiar («yank») o texto salientado.
+
+ 4. Mova o cursor ao final da seguinte liña mediante: j$
+
+ 5. Prema p para pór (pegar) o texto. Despois escriba: o segundo <ESC>.
+
+ 6. Utilice o modo visual para seleccionar " elemento.", e cópieo con y.
+ Mova o cursor ao final da seguinte liña con j$ e pegue o texto
+ xusto acabado de copiar con p .
+
+---> a) este é o primeiro elemento.
+ b)
+
+NOTA: Tamén pode utilizar e como un operador: yw copia unha palabra,
+ yy copia a liña completa onde está o cursor; despois p pegará
+ esa liña.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.6.5: ACTIVAR («SET») UNHA OPCIÓN
+
+
+ ** Active unha opción para buscar ou substituír ignorando
+ se o texto está en MAIÚSCULAS ou minúsculas **
+
+ 1. Busque a cadea de texto 'ignorar' escribindo: /ignorar <INTRO>
+ Repita a busca varias veces pulsando n .
+
+ 2. Active a opción 'ic' ("Ignore case" ou ignorar maiúsculas e minúsculas)
+ mediante: :set ic
+
+ 3. Agora, busque de novo 'ignorar' pulsando n .
+ Observe que agora tamén se acha Ignorar e IGNORAR.
+
+ 4. Active as opcions 'hlsearch' e 'incsearch' escribindo: :set hls is
+
+ 5. Agora escriba de novo o comando de busca
+ e vexa qué acontece: /ignore <INTRO>
+
+ 6. Para inhabilitar ou ignorar a distinción entre MAIÚSCULAS e minúsculas
+ escriba: :set noic
+
+NOTA: Para elimina-lo salientado das coincidencias escriba: :nohlsearch
+NOTA: Se quere ignora-las MAIÚSCULAS e minúsculas, só para un comando
+ de busca, utilice \c na frase: /ignorar\c <INTRO>
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ RESUMO DA LECCIÓN 1.6
+
+
+ 1. Escriba o para abrir unha liña por BAIXO da posición do cursor e
+ entrar en modo Inserir.
+ Escriba O para abrir unha liña por RIBA da posición do cursor e
+ entrar en modo Inserir
+
+ 2. Escriba a para inserir texto despois do cursor.
+ Escriba A para inserir texto ao final da liña.
+
+ 3. O comando e move o cursor ao final dunha palabra.
+
+ 4. O operador e copia («yank») texto; p pégao (pon).
+
+ 5. Ao escribir un R MAIÚSCULO, entra no modo Substituír ata que
+ se preme <ESC> .
+
+ 6. Ao escribir :set xxx , actívase a opción 'xxx'.
+ Algunas opcións son:
+ 'ic' 'ignorecase' ignorar maiúsculas/minúsculas ao buscar
+ 'is' 'incsearch' amosa-las coincidencias parciais para
+ a busca dunha frase
+ 'hls' 'hlsearch' salienta tódalas coincidencias da frases
+
+ Pode utilizar tanto os nomes longos coma os curtos das opcions.
+
+ 7. Engada "no" para inhabilitar unha opción: :set noic
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 7: OBTER AXUDA
+
+
+ ** Utilice o sistema de axuda en liña **
+
+ O Vim dispón dun sistema de axuda en liña. Para comezar, probe unha
+ destas tres formas:
+ - prema a tecla <AXUDA> (se dispón dela)
+ - prema a tecla <F1> (se dispón dela)
+ - escriba :help <INTRO>
+
+ Lea o texto na xanela de axuda para descubrir cómo funciona a axuda.
+ Escriba CTRL-W CTRL-W para chimpar dunha xanela a outra.
+ Escriba :q <INTRO> para pechar a xanela de axuda.
+
+ Pode atopar axuda en case calquer tema engadindo un argumento ao
+ comando :help . Probe estes (non esqueza premer <INTRO>):
+
+ :help w
+ :help c_CTRL-D
+ :help insert-index
+ :help user-manua
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.7.2: CREAR UN SCRIPT DE INICIO
+
+
+ ** Habilitar funcionalidades no Vim **
+
+ O Vim ten moitas máis funcionalidades que o Vi, pero algunhas están
+ inhabilitadas de xeito predeterminado.
+ Para empezar a utilizar máis funcionalidades debería crear un arquivo
+ chamado "vimrc".
+
+ 1. Comece a edita-lo arquivo "vimrc". Isto depende do seu sistema:
+ :e ~/.vimrc para Unix
+ :e ~/_vimrc para Windows
+
+ 2. Agora lea o contenido do arquivo "vimrc" de exemplo:
+ :r $VIMRUNTIME/vimrc_example.vim
+
+ 3. Garde o arquivo mediante:
+ :w
+
+ A próxima vez que inicie o Vim, este usará o salientado de sintaxe.
+ Pode engadir tódolos seus axustes preferidos a este arquivo "vimrc".
+ Para máis información escriba :help vimrc-intro
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ LECCIÓN 1.7.3: COMPLETADO
+
+
+ ** Completado da liña de comandos con CTRL-D ou <TAB> . **
+
+ 1. Asegúrese de que o Vim non está no modo compatible: :set nocp
+
+ 2. Vexa qué arquivos existen no directorio con: :!ls ou :!dir
+
+ 3. Escriba o inicio dun comando: :e
+
+ 4. Prema CTRL-D e o Vim mostrará a lista de comandos que empezan con "e".
+
+ 5. Engada d<TAB> e o Vim completará o nome do comando a ":edit".
+
+ 6. Agora engada un espacio e o inicio do nome dun arquivo: :edit FIL
+
+ 7. Prema <TAB>. Vim completará o nome (se só hai un).
+
+NOTA: O completado funciona con moitos comandos. Só prema CTRL-D ou
+ <TAB>. É especialmente útil para :help .
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ RESUMO DA LECCIÓN 1.7
+
+
+ 1. Escriba :help ou prema <F1> ou <HELP> para abri-la xanela de axuda.
+
+ 2. Escriba :help cmd para atopar axuda sobre cmd .
+
+ 3. Escriba CTRL-W CTRL-W para chimpar a outra xanela.
+
+ 4. Escriba :q para pecha-la xanela de axuda.
+
+ 5. Cree un ficheiro vimrc de inicio para garda-los sus axustes preferidos.
+
+ 6. Cuando escriba un comando : prema CTRL-D para ver posibles opcións.
+ Prema <TAB> para utilizar unha das opcións de completado.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+
+ Aquí conclúe o tutor do Vim. Está pensado para dar unha visión breve do
+ editor Vim, suficiente para permitirlle usa-lo editor de forma bastante
+ sinxela. Está moi lonxe de estar completo pois o Vim ten moitísimos máis
+ comandos. Lea o seguinte manual de usuario: ":help user-manual".
+
+ Para lecturas e estudos posteriores, recoméndase o libro:
+ Vim - Vi Improved - de Steve Oualline
+ Editado por: New Riders
+ o primeiro libro adicado completamente ao Vim. Especialmente útil para
+ principiantes. Ten moitos exemplos e imaxes.
+ Vexa https://iccf-holland.org/click5.html
+
+ Este tutorial foi escrito por Michael C. Pierce e Robert K. Ware,
+ Colorado School of Mines utilizando ideas subministradas por Charles Smith,
+ Colorado State University.
+ E-mail: bware@mines.colorado.edu.
+
+ Modificado para Vim por Bram Moolenaar.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Traducido do inglés ao galego por Fernando Vilariño.
+ Correo electrónico: fernando@cvc.uab.es.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
diff --git a/runtime/tutor/tutor2.gl b/runtime/tutor/tutor2.gl
new file mode 100644
index 0000000000..9091261343
--- /dev/null
+++ b/runtime/tutor/tutor2.gl
@@ -0,0 +1,215 @@
+===============================================================================
+= B e n v i d o a o t u t o r d o V I M - Versi�n 1.7 =
+===============================================================================
+= C A P � T U L O D O U S =
+===============================================================================
+
+ Hic Sunt Dracones: se este � o s�a primeira exposici�n ao vim, e
+ prefire iniciarse no cap�tulo introducturio, pode sa�r premendo
+ :q <ENTER> .
+
+ O tempo aproximado requerido para completar este cap�tulo � de
+ 8-10 minutos, dependendo de canto tempo use na experimentaci�n.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lecci�n 2.1.1: OS REXISTROS CON NOME
+
+
+ ** Almacene d�as palabras copiadas de xeito consecutivo, e logo p�gueas. **
+
+ 1. Mova o cursor ata a li�a inferior sinalada con --->.
+
+ 2. Navegue ata calquera car�cter da palabra 'Xo�n' e escriba "ayiw .
+
+NEM�NICO:
+ dentro do rexistro(")
+ chamado (a)
+ pega (y)ank
+ o interior (i)nner
+ da palabra (w)ord
+
+ 3. Navegue cara a adiante ata a palabra 'galetas'
+ ( fl ou 4fe ou $b ou /gal <ENTER> ) e teclee "byiw .
+
+ 4. Navegue ata calquera car�cter da palabra 'Ux�o' e teclee
+ ciw <C-r>a<ESC>
+
+NEM�NICO:
+ cambia (c)hange
+ o interior (i)nner
+ da palabra (w)ord
+ co <contido do rexistro (r)egister>
+ chamado (a)
+
+ 5. Navegue ata calquera punto da palabra 'tartas' e teclee
+ ciw<C-r>b<ESC>
+
+---> a) De eiqu� en adiante, Xo�n ficar� encarregado das raci�ns de galetas.
+ b) Xa que logo, Ux�o somentes ter� poderes no que respecta �s tartas.
+
+NOTA: O borrado tam�n funciona nos rexistros, � dicir:
+ "sdiw borrar� a palabra baixo o cursor e ficar�a no rexistro s.
+
+REFERENCIAS: Rexistros :h registers
+ Rexistros con come: :h quotea
+ Movemento :h motion.txt<enter> /inner<enter>
+ CTRL-R :h insert<enter> /CTRL-R<enter>
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lecci�n 2.1.2: O REXISTRO DE EXPRESI�N
+
+
+ ** Insira o resultado dos c�culos sobre a marcha. **
+
+ 1. Mova o cursor ata a li�a sinalada con --->.
+
+ 2. Navegue ata calquera car�cter do n�mero que aparece na li�a.
+
+ 3. Teclee ciw<C-r>=60*60*24<ENTER> .
+
+ 4. Na seguinte li�a, entre no modo Inserir e engada a data de hoxe con:
+ <C-r>=system('date')<ENTER>
+
+NOTA: T�dalas chamadas a sistema son dependentes do sistema operativo.
+ Por exemplo, en Windows pode usar:
+ system('date /t') ou :r!date /t
+
+---> Esquec�n o n�mero exacto de segundos que ten un d�a; son 84600?
+---> A data de hoxe �:
+
+NOTA: O mesmo p�dese obter con :pu=system('date')
+ ou, premendo menos teclas, con :r!date .
+
+REFERENCIAS: Rexistro de experesi�n :h quote=
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lecci�n 2.1.3: OS REXISTROS NUMERADOS
+
+
+ ** Prema yy e mais dd para ve-lo seu efecto nos rexistros. **
+
+ 1. Mova o cursor ata a li�a sinalada con --->.
+
+ 2. Copie a li�a 0, e logo inspeccione os rexitros con :reg<enter> .
+
+ 3. Borre a li�a 0 con "cdd, e logo inspeccione os rexistros.
+ (Onde espera que estea o contido da li�a 0?)
+
+ 4. Contin�e borrando cada li�a sucesivamente, inspeccionando os rexistros
+ sobre a marcha.
+
+NOTA: Deber�a decatarse de que as li�as borradas m�is antigas m�vense cara a
+ embaixo na lista, consonte se engaden as novas li�as borradas.
+
+ 5. Agora, po�a (p) os seguintes rexistros en orde: c, 7, 4, 8, 2.
+ Por exemplo, usando "7p .
+
+---> 0. Esta
+ 9. cambalear
+ 8. mensaxe
+ 7. �
+ 6. en
+ 5. eixo
+ 4. unha
+ 3. guerra
+ 2. secreta.
+ 1. tributo
+
+NOTA: O borrado de li�as enteiras (dd) permanece m�is tempo nos rexistros
+ numerados c� copiado de li�as enteiras ou de texto m�is pequeno.
+
+REFERENCIAS: Rexistros numerados :h quote00
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lecci�n 2.1.4: A BELEZA DAS MARCAS
+
+
+ ** Evitando conta-las li�as de c�digo **
+
+NOTA: Un problema frecuente que acontece cando se programa � o desprazamento
+ entre pedazos de c�digo. A seguinte t�cnica axuda a evita-lo c�lculo
+ de n�meros de li�a asociados a operacions coma "a147d ou
+ :945,1091d a ou, incluso peor, usando primeiro
+ <C-r>=1091-945<ENTER> .
+
+ 1. Mova o cursor ata a li�a sinalada con --->.
+
+ 2. Vaia � primeira li�a da funci�n e m�rquea con ma .
+
+NOTA: A posici�n exacta na li�a NON � importante!
+
+ 3. Navegue ata a fin da li�a, e deseguido ata a fin do bloque de c�digo
+ con $% .
+
+ 4. Borre o bloque e p��ao no rexistro 'a' con "ad'a .
+
+NEM�NICO:
+ Dentro do rexistro(")
+ con nome de rexistro (a)
+ pon o borrado (d)eletion
+ dende o cursor ata a li�a que cont�n a marca(')
+ de nome de marca (a)
+
+ 5. Pegue o bloque entre BBB e CCC con "ap .
+
+NOTA: Practique esta operaci�n m�ltiples veces,
+ ata chegar a facelo fluidamente: ma$%"ad'a
+
+---> AAA
+ function itGotRealBigRealFast() {
+ if ( somethingIsTrue ) {
+ doIt()
+ }
+ // the taxonomy of our function has changed and it
+ // no longer makes alphabetical sense in its current position
+
+ // imagine hundreds of lines of code
+
+ // naively you could navigate to the start and end and record or
+ // remember each line number
+ }
+ BBB
+ CCC
+
+NOTA: As marcas e mailos rexistros non comparten un espazo com�n de nomes,
+ de xeito que un rexistro 'a' � completamente independente dunha
+ marca 'a'. En troques, isto non acontece entre os rexistros
+ e mailas macros.
+
+REFERENCIAS: Marcas :h marks
+ Movemento de marcas :h mark-motions (diferencia entre ' e `)
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lecci�n 2.1 RESUMO
+
+ 1. Gardar texto (por medio de copiar ou borrar), e recuperalo (pegar) dende
+ un total de 26 rexistros (a-z).
+ 2. Pegar unha palbra enteira dende calquer sitio dentro dunha palara: yiw
+ 3. Cambiar unha palabra enteira dende calquer punto de palabra: ciw
+ 4. Inserir texto directamente dende os rexistros en modo Inserir: (C-r)a
+ 5. Inseri-lo resultado de operaci�ns aritm�ticas simples no modo
+ Inserir: (C-r)=60*60<ENTER>
+ 6. Inseri-los resultados de chamadas ao sistema no modo Inserir:
+ (C-r)=system('ls -1')
+ 7. Inspecciona-los rexistros con :reg .
+ 8. Aprende-lo destino final do borrado de li�as enteiras (dd) nos
+ rexistros numerados, � dicir, descendendo dende o reistro 1 ao 9.
+ Decatarse de que o borrado de li�as enteiras pres�rvase nos rexistros
+ numerados m�is tempo que calquera outra operaci�n.
+ 9. Aprende-lo destino final de t�dalas copias feitas nos rexistros
+ numerados e c�mo son de ef�meros.
+ 10. Situar marcas dende o modo de comandos m[a-zA-Z0-9] .
+ 11. Moverse a una li�a cunha marca con ' .
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Isto concl�e o cap�tulo dows do Vim Tutor. Este � traballo en progreso.
+ Este cap�tulo foi escrito por Paul D. Parker.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Traducido do ingl�s ao galego por Fernando Vilari�o.
+ Correo electr�nico: fernando@cvc.uab.es.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
diff --git a/runtime/tutor/tutor2.gl.utf-8 b/runtime/tutor/tutor2.gl.utf-8
new file mode 100644
index 0000000000..8c90b8fda3
--- /dev/null
+++ b/runtime/tutor/tutor2.gl.utf-8
@@ -0,0 +1,215 @@
+===============================================================================
+= B e n v i d o a o t u t o r d o V I M - Versión 1.7 =
+===============================================================================
+= C A P Í T U L O D O U S =
+===============================================================================
+
+ Hic Sunt Dracones: se este é o súa primeira exposición ao vim, e
+ prefire iniciarse no capítulo introducturio, pode saír premendo
+ :q <ENTER> .
+
+ O tempo aproximado requerido para completar este capítulo é de
+ 8-10 minutos, dependendo de canto tempo use na experimentación.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lección 2.1.1: OS REXISTROS CON NOME
+
+
+ ** Almacene dúas palabras copiadas de xeito consecutivo, e logo pégueas. **
+
+ 1. Mova o cursor ata a liña inferior sinalada con --->.
+
+ 2. Navegue ata calquera carácter da palabra 'Xoán' e escriba "ayiw .
+
+NEMÓNICO:
+ dentro do rexistro(")
+ chamado (a)
+ pega (y)ank
+ o interior (i)nner
+ da palabra (w)ord
+
+ 3. Navegue cara a adiante ata a palabra 'galetas'
+ ( fl ou 4fe ou $b ou /gal <ENTER> ) e teclee "byiw .
+
+ 4. Navegue ata calquera carácter da palabra 'Uxío' e teclee
+ ciw <C-r>a<ESC>
+
+NEMÓNICO:
+ cambia (c)hange
+ o interior (i)nner
+ da palabra (w)ord
+ co <contido do rexistro (r)egister>
+ chamado (a)
+
+ 5. Navegue ata calquera punto da palabra 'tartas' e teclee
+ ciw<C-r>b<ESC>
+
+---> a) De eiquí en adiante, Xoán ficará encarregado das racións de galetas.
+ b) Xa que logo, Uxío somentes terá poderes no que respecta ás tartas.
+
+NOTA: O borrado tamén funciona nos rexistros, é dicir:
+ "sdiw borrará a palabra baixo o cursor e ficaráa no rexistro s.
+
+REFERENCIAS: Rexistros :h registers
+ Rexistros con come: :h quotea
+ Movemento :h motion.txt<enter> /inner<enter>
+ CTRL-R :h insert<enter> /CTRL-R<enter>
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lección 2.1.2: O REXISTRO DE EXPRESIÓN
+
+
+ ** Insira o resultado dos cáculos sobre a marcha. **
+
+ 1. Mova o cursor ata a liña sinalada con --->.
+
+ 2. Navegue ata calquera carácter do número que aparece na liña.
+
+ 3. Teclee ciw<C-r>=60*60*24<ENTER> .
+
+ 4. Na seguinte liña, entre no modo Inserir e engada a data de hoxe con:
+ <C-r>=system('date')<ENTER>
+
+NOTA: Tódalas chamadas a sistema son dependentes do sistema operativo.
+ Por exemplo, en Windows pode usar:
+ system('date /t') ou :r!date /t
+
+---> Esquecín o número exacto de segundos que ten un día; son 84600?
+---> A data de hoxe é:
+
+NOTA: O mesmo pódese obter con :pu=system('date')
+ ou, premendo menos teclas, con :r!date .
+
+REFERENCIAS: Rexistro de experesión :h quote=
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lección 2.1.3: OS REXISTROS NUMERADOS
+
+
+ ** Prema yy e mais dd para ve-lo seu efecto nos rexistros. **
+
+ 1. Mova o cursor ata a liña sinalada con --->.
+
+ 2. Copie a liña 0, e logo inspeccione os rexitros con :reg<enter> .
+
+ 3. Borre a liña 0 con "cdd, e logo inspeccione os rexistros.
+ (Onde espera que estea o contido da liña 0?)
+
+ 4. Continúe borrando cada liña sucesivamente, inspeccionando os rexistros
+ sobre a marcha.
+
+NOTA: Debería decatarse de que as liñas borradas máis antigas móvense cara a
+ embaixo na lista, consonte se engaden as novas liñas borradas.
+
+ 5. Agora, poña (p) os seguintes rexistros en orde: c, 7, 4, 8, 2.
+ Por exemplo, usando "7p .
+
+---> 0. Esta
+ 9. cambalear
+ 8. mensaxe
+ 7. é
+ 6. en
+ 5. eixo
+ 4. unha
+ 3. guerra
+ 2. secreta.
+ 1. tributo
+
+NOTA: O borrado de liñas enteiras (dd) permanece máis tempo nos rexistros
+ numerados có copiado de liñas enteiras ou de texto máis pequeno.
+
+REFERENCIAS: Rexistros numerados :h quote00
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lección 2.1.4: A BELEZA DAS MARCAS
+
+
+ ** Evitando conta-las liñas de código **
+
+NOTA: Un problema frecuente que acontece cando se programa é o desprazamento
+ entre pedazos de código. A seguinte técnica axuda a evita-lo cálculo
+ de números de liña asociados a operacions coma "a147d ou
+ :945,1091d a ou, incluso peor, usando primeiro
+ <C-r>=1091-945<ENTER> .
+
+ 1. Mova o cursor ata a liña sinalada con --->.
+
+ 2. Vaia á primeira liña da función e márquea con ma .
+
+NOTA: A posición exacta na liña NON é importante!
+
+ 3. Navegue ata a fin da liña, e deseguido ata a fin do bloque de código
+ con $% .
+
+ 4. Borre o bloque e póñao no rexistro 'a' con "ad'a .
+
+NEMÓNICO:
+ Dentro do rexistro(")
+ con nome de rexistro (a)
+ pon o borrado (d)eletion
+ dende o cursor ata a liña que contén a marca(')
+ de nome de marca (a)
+
+ 5. Pegue o bloque entre BBB e CCC con "ap .
+
+NOTA: Practique esta operación múltiples veces,
+ ata chegar a facelo fluidamente: ma$%"ad'a
+
+---> AAA
+ function itGotRealBigRealFast() {
+ if ( somethingIsTrue ) {
+ doIt()
+ }
+ // the taxonomy of our function has changed and it
+ // no longer makes alphabetical sense in its current position
+
+ // imagine hundreds of lines of code
+
+ // naively you could navigate to the start and end and record or
+ // remember each line number
+ }
+ BBB
+ CCC
+
+NOTA: As marcas e mailos rexistros non comparten un espazo común de nomes,
+ de xeito que un rexistro 'a' é completamente independente dunha
+ marca 'a'. En troques, isto non acontece entre os rexistros
+ e mailas macros.
+
+REFERENCIAS: Marcas :h marks
+ Movemento de marcas :h mark-motions (diferencia entre ' e `)
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Lección 2.1 RESUMO
+
+ 1. Gardar texto (por medio de copiar ou borrar), e recuperalo (pegar) dende
+ un total de 26 rexistros (a-z).
+ 2. Pegar unha palbra enteira dende calquer sitio dentro dunha palara: yiw
+ 3. Cambiar unha palabra enteira dende calquer punto de palabra: ciw
+ 4. Inserir texto directamente dende os rexistros en modo Inserir: (C-r)a
+ 5. Inseri-lo resultado de operacións aritméticas simples no modo
+ Inserir: (C-r)=60*60<ENTER>
+ 6. Inseri-los resultados de chamadas ao sistema no modo Inserir:
+ (C-r)=system('ls -1')
+ 7. Inspecciona-los rexistros con :reg .
+ 8. Aprende-lo destino final do borrado de liñas enteiras (dd) nos
+ rexistros numerados, é dicir, descendendo dende o reistro 1 ao 9.
+ Decatarse de que o borrado de liñas enteiras presérvase nos rexistros
+ numerados máis tempo que calquera outra operación.
+ 9. Aprende-lo destino final de tódalas copias feitas nos rexistros
+ numerados e cómo son de efímeros.
+ 10. Situar marcas dende o modo de comandos m[a-zA-Z0-9] .
+ 11. Moverse a una liña cunha marca con ' .
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Isto conclúe o capítulo dows do Vim Tutor. Este é traballo en progreso.
+ Este capítulo foi escrito por Paul D. Parker.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Traducido do inglés ao galego por Fernando Vilariño.
+ Correo electrónico: fernando@cvc.uab.es.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~